Er is een groot verschil tussen vreugde en plezier. Beide leveren ons een geluksgevoel op. Vreugde is echter veel diepgaander en blijvender dan plezier. Toch zoeken we vooral naar plezier. Want dat brengt instant ‘genot’ en kunnen we makkelijk vinden. Uiteindelijk lopen we echter leeg op het najagen van plezier. En dus is dit blog een pleidooi voor het nastreven van vreugde.
Plezier maken of plezier hebben is voor ons behoorlijk bekend en zoeken we voortduren op allerlei manieren. Voor de één is dat een uitje naar zee, voor de ander een festival, lekker eten met vrienden of winkelen. Met plezier bedoel ik hier dan alle activiteiten of zaken die ons een geluksgevoel geven. Chocola eten, goeie muziek luisteren, een goeie trip na een joint, een glas goede wijn, een goeie film, uitgaan, een etentje enzovoort. Wat kenmerkend aan plezier is, is dat het wordt veroorzaakt door een externe bron. Door iets of iemand dus.
Plezier is altijd tijdelijk
En daar zit ook meteen het ‘probleem’. Als plezier van ‘buiten’ komt, hebben we dus altijd iets nodig buiten onszelf om het geluksgevoel te ervaren dat bij dat pleziertje hoort. Als je van een goed glas wijn ontspant en je daar lekker bij voelt, zal je daar snel weer naar verlangen op het moment dat je behoefte hebt aan ontspanning. Dat bezorgt je op dat moment wel het genot of geluksgevoel, maar is per definitie tijdelijk. En zodra dat eerste glas wijn is uitgewerkt, wil je dus een tweede om het gevoel te behouden. Je ziet al waar dit naartoe gaat…
Plezier heeft een prijs
En daarmee raken we een ander punt, namelijk dat plezier altijd een prijs heeft. Dat zie je al in het voorbeeld van de wijn. Los van de kosten van de wijn zelf, is het ook nog zo dat de wijn in ons lichaam terecht komt en daar effecten heeft die ons wat kosten. Niet meteen misschien, maar het gevoel na een avond teveel wijn ken je vast wel. Zo heeft iedere vorm van genot een prijs. En vaak zijn we bereid die te betalen omdat het directe genot (dat wat je nu kunt ervaren) gevoelsmatig opweegt tegen de prijs, want die betaal je pas later (de kater morgen).
Vreugde komt uit onszelf
Vreugde is een veel dieper gevoel en komt uit onszelf. Daarom is het misschien ook moeilijker te voelen en te vinden, want we zijn vaak niet zo heel goed in contact met onszelf. Dat komt enerzijds door de vele genotsmiddelen die we gebruiken om plezier en gevoelens van geluk te ervaren. Anderzijds komt dit ook doordat ons hoofd vaak in de weg zit van het ervaren van diepere vormen van vreugde.
Zoek de kleine dingen die aan het leven vreugde en voldoening geven (Confucius).
Vreugde kunnen we voelen als we in contact zijn met onze geliefden. Of in het contact met je huisdier. De geluiden van vogels terwijl je door het bos loopt. De zonsondergang die je diep van binnen raakt. Het zijn de ‘kleine dingen’ die juist heel echt en belangrijk zijn. Waar we bij plezier vaak in de oppervlakkigheden belanden, komen we bij vreugde terecht in de diepte.
Vreugde ervaren
Om vreugde te kunnen ervaren moeten we ‘stil’ zijn. Waarnemen door volledig aanwezig te zijn. Door te horen, ruiken, zien wat er nu werkelijk is (de fluitende vogel in het bos) en te voelen wat dat met ons doet. Dat vreugde gevoel zit diep binnen in ons en is dus iets heel anders dan het geluksgevoel wat we krijgen als we die heerlijke chocola proeven. Die geeft wel de genot sensatie maar kan nooit de diepe vreugde bieden die het leven zelf ons wel kan bieden.
Daarom is het ook zo’n goed idee om ons te bekwamen in de meer spirituele methoden van ‘geluk’. Yoga, meditatie, Reiki, wandelen in het bos, ademhalingsoefeningen, Tai Chi. Deze methoden helpen ons om in contact te zijn met onszelf en de energie van binnen te laten stromen. Ik heb dat zelf recent weer heel sterk ervaren tijdens een geweldige Reiki cursus. Toen ik daar zo het leven (en de Rei-Ki, de universele levensenergie) door me heen voelde stromen werd me duidelijk hoe heerlijk vreugde voelt. En ook dat die dus heel dichtbij, altijd, voorhanden is.
Wat ook enorm helpt hierbij is gezonder te gaan eten. Je bent wat je eet. Stop je ellende in je lichaam, dan ga je vanzelf ellendig voelen. En stop je natuurlijk voedsel in je lichaam, dan word je steeds natuurlijker. Natuurlijk eten maakt vreugdevoller. Zo simpel is het.
Balans tussen vreugde en plezier vinden
Moet je dan stoppen met alle vormen van plezier en volledig overgaan op het vinden van vreugde? Niet per se. Want plezier geeft een geluksgevoel en die emotie van geluk is goed voor ons. Echter, daar waar het plezier voortkomt uit het gebruik van middelen die niet goed voor ons lichaam zijn (zoals drank, suiker, tabak) is het evident dat er geen balans mogelijk is tussen deze vorm van plezier en diepere gevoelens van vreugde. Want drank voorkomt juist dat we vreugde kunnen voelen. Het verdooft en zorgt er voor dat we juist onbewuster (tot zelfs bewusteloos) worden. Terwijl de ervaring van de vogel in het bos alleen maar doorvoelt kan worden als we helder, zuiver en aanwezig zijn.
Het onderscheid tussen vreugde en plezier confronteerde mij ermee dat ik toch vaak een vorm van balans zocht tussen deze twee en ook nog echt dacht dat dit een gezonde balans was. Maar uitwerking van de verschillen tussen plezier en vreugde maakte me duidelijk dat het een keuze betreft: wil ik echt, diepgaand en duurzaam me gelukkig voelen? Dan moet ik juist veel elementen in de categorie plezier gaan laten. Geen alcohol meer, geen suiker, geen koffie en vaker mediteren, wandelen in het bos en yoga doen.
Alles is een keuze. Wat is de jouwe?
Uiteindelijk is het heel simpel: alles is een keuze. En je maakt altijd een keuze, ook al is die niet altijd heel bewust. Ik maak de keuze om vreugde te willen voelen. En nu ik dat steeds vaker voel en gevoeld hebt, wordt het ook steeds makkelijker om de andere keuzes, die niet helpend zijn maar wel genot verschaffen, te laten. Simpelweg omdat het diepe gevoel van vreugde immens geweldig is. Daar kunnen geen literes rosé en repen chocola tegenop! Dus, wil je suikervrij worden? Kies er dan voor. Wil je geen alcohol meer drinken, maak die keuze.
Ok, eerlijk is eerlijk, in het begin vond ik dit best wel pittig en moest ik echt afkicken (vooral mentaal) van de kleine genotsverschaffertjes die als routines in mijn leven waren geslopen. Maar dat koekje bij de koffie kost me uiteindelijk meer dan het me oplevert en dus lukt het me inmiddels goed om dit echt te laten liggen.
Het diepe gevoel van vreugde wens ik jou ook toe. En ik ben benieuwd naar jouw keuze.
Wat wordt het? Meer vreugde of meer plezier…?
Liefs,
Sara