Geluk is een gevoel
Als we de vraag naar geluk stellen vragen we eigenlijk naar het huidige gevoel. “Voel je je gelukkig”? is dus eigenlijk de vraag. Maar ja, van gevoel weten we dat het komt en gaat. Het antwoord dat je krijgt op deze vraag is dus grotendeels afhankelijk van het moment (net voorafgaand) aan de vraag. Als ik net hard op mijn duim heb geslagen zal ik niet al te positief antwoorden. Als ik net mijn grote liefde heb ontmoet is het antwoord ook helder.
Geluk is subjectief
Hoe graag we geluk ook willen objectiveren, het blijft iets subjectiefs. Hoe jij het ervaart is anders dan ik. En wat voor jou precies geluk betekent en hoe het voelt kan ik niet voor je bepalen. Daarom komen we de volgende definitie van geluk vaak tegen:
Geluk is een emotie en betekent ’tevreden zijn met de huidige leefomstandigheden’, ofwel ‘gelukkig zijn’. Dit is het tegenovergestelde van ongelukkig, wat bestaat uit een ontevreden gevoel. Wie gelukkig is heeft een vrolijk, tevreden, ontspannen, verheugd gevoel wat voor de helft erfelijk bepaald is (Bron: www.encyclo.nl).
Hier ligt de nadruk sterk op geluk als emotie en een verheugd gevoel. Maar zoals we zagen is dat gevoel ook snel weer verdwenen en dus lastig te ‘managen’.
Hoe geluk als gevoel in ons lichaam precies werkt (en je het dus ook kunt beïnvloeden) lees je in dit artikel over de chemie van geluk.
De peilers van geluk
Om die reden kijken geluksonderzoekers tegenwoordig naar meerdere peilers die het geluk(gevoel) bepalen. Dat zijn de volgende:
- Het aantal sociale contacten dat iemand heeft. Goede sociale contacten zijn essentieel. Mensen die meer sociale contacten hebben zijn minder vaak ziek en gelukkiger. Daarbij is de diepte van relaties ook erg belangrijk. Sla er dit langstlopende geluksonderzoek van Harvard nog maar eens op na.
- Een geloofsovertuiging, religie of vorm van spiritualiteit die beleden wordt. Blijkbaar geeft dit mensen ene rustgevend gevoel dat er iets is dat groter is dan hunzelf. Ook geeft het hoop en vertrouwen in de toekomst. Interessant aan deze peiler vind ik dat het dus een ‘geloof’ is, oftewel een overtuiging. Dat betekent dus dat we onszelf gelukkiger kunnen denken met behulp van een aantal overtuigingen.
- Voorzien in basisbehoeften. Uit veel geluksonderzoeken is gebleken dat het hebben van een dak boven ons hoofd, dagelijks eten en voldoende geld om in onze levensbehoeften te voorzien in belangrijke mate bijdragen aan ons geluk. We weten ook dat geld op enig moment niet meer gelukkig maakt (grofweg boven de 70.000 euro per jaar) maar tot die tijd wel degelijk bijdraagt aan meer geluk.
- Een goede gezondheid. Deze is vaak vanzelfsprekend totdat iemand ziek wordt. Dan past beseft men hoe wezenlijk gezondheid is voor het welzijn. Vaak zie je dan ook dat mensen na een ernstige ziekte zich richten op een zo gezond mogelijk leven. Voeding, schone lucht, voldoende beweging en weinig stress zijn hierin essentiële ingrediënten.
- Vooruitgang. Het gevoel van progressie, vooruitgang, doelen behalen en ontwikkeling is heel belangrijk gebleken. Want hoewel we gewoontedieren zijn en dus liever ons gedrag niet teveel veranderen in dagelijkse zin willen we wel het gevoel hebben dat we vooruitkomen in het leven. Progressie in ons werk, salarisverhoging, een nieuwe opleiding, verandering van leefomgeving etcetera zijn dus allemaal stapjes die we maken om ons (veelal onbewust) gelukkiger te maken. Begrijpelijk want uiteindelijk zijn we er massaal op gericht ons leven leuk en zinvol te maken.
Maar geluk is toch erfelijk bepaald?
Uhhh… nee. Of althans, maar deels. De ‘nature/nurture’ discussie gaat maar door. Maar de laatste inzichten wijzen erop dat we geluk voor een groot deel zelf in de hand hebben. Natuurlijk kan het zo zijn dat jouw genen maken dat je vatbaar(der) bent voor bepaalde ziekten of andere ellende. Maar de laatste inzichten vanuit de epigenetica lijken erop te wijzen dat de leefomstandigheden van invloed zijn op de werking van de genen. Of ze aan of uit staan zeg maar. Voor een lekkere ‘deep read’ over dit onderwerp kan ik je dit artikel over epigenetica aanraden.
En dan hebben we dus alleen over het ‘nature’ element. Waarvoor heen dus werd gezegd dat grofweg 50% van je leven erfgelijk bepaald is, kan dat dus wel eens veel minder zijn. En dan blijft hoe dan ook die andere 50% nog over. En die kunnen we dus in grote mate beïnvloeden door de manier waar op we leven en wat het resultaat daarvan is zoals beschreven onder de factoren van geluk.
Definities van geluk
Dan zijn er nog steeds heel veel definities van geluk over. Ik noem er een paar:
ge·luk (het; o) gunstige loop van omstandigheden; = voorspoed: hij heeft altijd geluk, boft altijd; van geluk mogen spreken, veel geluk hebben (Bron: Van Dale)
Geluk (of gelukkig zijn) kan worden omschreven als het tevreden zijn met de huidige levensomstandigheden. Hierbij kunnen er verschillende positieve emoties aanwezig zijn, zoals vreugde, vredigheid, ontspannenheid en vrolijkheid. Gelukkig zijn is het tegengestelde van ongelukkig zijn, wat bestaat uit een gevoel van ontevredenheid en vaak samengaat met depressie, overspannenheid, woede of verdriet. (Bron: Wikipedia)
Geluk bestaat niet. Althans de lang- en eeuwigdurende versie ervan. Wat wel bestaat zijn momenten en korte periodes van opperste tevredenheid met jezelf en het leven, meestal in combinatie met afwezigheid van tegenslag en lijden. Immers, datgene wat een mens nodig heeft om geluk te kunnen ervaren, namelijk, acceptatie van wat er is en van wat hij kan verwachten, kan hij slechts voor even opbrengen (Bron).
Geluk is mazzel hebben. Hier wordt geluk uitgelegd als toevalligheid. Voorspoed die je hebt zonder dat je er invloed op uitoefent. Bijvoorbeeld je wint tien euro in de loterij. Je krijgt een gratis drankje of je staat met pech langs de weg en bij toeval komt net je zwager langsrijden. Het zijn kleine gelukjes, mazzeltjes, meevallers of positieve ervaringen. Die overkomen je zonder dat je er wat voor doet. Dergelijk toevallig geluk kun je moeilijk nastreven. (Bron: Sonnevelt Opleidingen).
Geluk is genot. De vroegere Epicuriërs of hedonisten geloofden in genot. Het nastreven van genot zou volgens hen het grootste geluk brengen. Deze stroming heeft in onze tijd nog altijd veel invloed, al vergeten we vaak dat een leven gericht op genot naast hoogtepunten ook dieptepunten met zich meebrengt. Die dieptepunten weigeren we vervolgens te accepteren. Daar hebben we tegenwoordig immers pilletjes voor. (Bron: Quest).
Geluk is een overwicht van positieve over negatieve emoties. Deze definitie komt voort uit de positieve psychologie, een stroming die begin deze eeuw ontstond. Deze definitie gaat minder uit van omstandigheden en meer van emoties en accepteert bovendien dat een gelukkig iemand ook negatieve emoties kan ervaren. Zolang die niet de overhand krijgen gaat het goed. (Bron: Quest).
De beste definitie van geluk
De beste definitie van geluk is dus niet zo makkelijk te geven. Wat de bovenstaande definities en omschrijvingen gemeen hebben is dat ze zich richten op positieve dingen. Een positief gevoel, een positieve gebeurtenis, een goede gezondheid, genieten van een moment of met iemand. Verder lijkt het er ook op dat de basis ingrediënten van geluk wel helder zijn: goede gezondheid, diepgaande relaties, voldoende geld en eten, bezig zijn met zinvolle dingen in het leven en zoveel mogelijk de afwezigheid van het tegenovergestelde van deze ingrediënten.
De beste definitie van geluk is voor mij dan ook:
Geluk (of gelukkig zijn) kan worden omschreven als het tevreden zijn met de huidige levensomstandigheden. Hierbij kunnen er verschillende positieve emoties aanwezig zijn, zoals vreugde, vredigheid, ontspannenheid en vrolijkheid. Gelukkig zijn is het tegengestelde van ongelukkig zijn, wat bestaat uit een gevoel van ontevredenheid en vaak samengaat met depressie, overspannenheid, woede of verdriet. (Bron: Wikipedia).
Hoe word ik dan gelukkig(er)?
Als we naar deze definitie kijken is vrij snel helder hoe we dan zelf gelukkig(er) kunnen worden.
Allereerst moeten we zoveel mogelijk ervoor zorgen dat we positieve emoties ervaren. En die emoties kunnen we grotendeels beïnvloeden. Ik ga hier zeker nog een apart blog over schrijven, want dit onderwerp is mega interessant. Wat in ieder geval al helpt is bijvoorbeeld:
- Voel je dankbaar. Gewoon voor wat dan ook. Start de dag met dankbaarheid en sluit hem ook zo af. Zeg tegen jezelf waar je dankbaar voor bent en voel dat ook echt. Dit brengt je direct in een positieve staat.
- Lach vaker. Ook als er niets te lachen is, beweeg gewoon je mondhoeken naar een lach. Je ‘fopt’ je brein hiermee en dat gaat meteen gelukshormonen aanmaken.
- Heb minder verwachtingen. Het is een simpele formule van geluk: onze verwachtingen – de realiteit = ons geluk. Dus verwacht minder. Ervaar meer. Dit leidt direct tot meer geluk.
- Eet gezonder. Over de invloed van voeding op geluk lees je hier meer.
- Sport en beweeg meer. Clear case toch? Blijkbaar niet, want te weinig bewegen is al jaren geleden tot een heuse pandemie verklaard met waarschijnlijk nog veel meer doden dan het huidige Covid tot gevolg.
- Onderhoud diepgaande relaties. Stop even met de koetjes en kalfjes en richt je meer op echt contact. Wat houdt jou en de ander op een dieper niveau werkelijk bezig? Liever 5 a 10 hele goede vrienden/vriendinnen dan een grote groep oppervlakkig facebook vrienden en kennissen.
- Zoek de natuur op. De natuur is een quick fix voor instant geluk. Gewoon een uur in het bos lopen en je voelt je 100% zeker gelukkiger.
Hier is natuurlijk nog veel meer over te zeggen en ik werk aan mijn e-book met 100 tips voor meer geluk. Op de hoogte blijven? Laat dan even je gegevens achter in de pop-up!
Wat zijn jouw geluk tips?
Zoals gezegd is het 100 x gelukkiger e-book nog in de maak. Leuk om jouw tips er in mee te nemen? Heb je die? Laat het weten als reactie op dit bericht en ik neem het misschien wel mee in het e-book!
Veel geluk voor nu!
Sara